ژانر حماسی  Epic Film

 یک موسیقی دلربا و گروهی از ستاره های پرفروز از این فیلمها گران ترین فیلمهای تاریخ را می سازد. برخی از تم های رایج در این نوع از سینما وفاداری، ابرقهرمان ها، سرداران نظامی نام آور تاریخ و شخصیت های راهبر از بخش های مختلف تاریخ هستند. داستان های حماسی بر رویدادهای تمرکز دارند که زندگی بسیاری از انسان ها را تحت تأثیر قرار می دهند، مانند: رویدادهای فاجعه آمیز، بلایای طبیعی یا دگرگونی های سیاسی.

فیلمهای حماسی عموماً فیلمهای پرهزینه ای هستند، چرا که از فیلمبرداری سر صحنه، لباس های خاص دوران مد نظر داستان، صحنه های اکشن در مقیاس بسیار وسیع و شخصیت های متعدد بهره می جویند. فیلمهای بیوگرافیک اغلب نسخه های کم ریخت و پاش تر از این فیلم ها هستند.

گاهی اوقات به این فیلمها لفظ درام جامه costume drama اتلاق می شود. این فیلم ها اغلب دنیایی از دوره ای خاص از تاریخ را به نمایش می گذارند که در آنها صحنه های پر خرج تاریخی، لباس های خاص طراحی شده موضوعی، محل های زیبا و چشم نواز و غیرعادی و بعضاً اغراق شدهبا دکورهای باشکوه و شیوه های دیداری باشکوه همراه می شود. این گروه از فیلمها اغلب بینندگان را به دنیاها یا دوره های تاریخی مانند دوران کهن، دوره های مورد اشاره در کتاب مقدس، قرون وسطی، دوران ویکتوریایی، جنگ های آمریکا یا دوران طلایی می برند. فیلمهایی که در آنها از صحنه های جنگ های مدرن استفاده می شود یکی دیگر از انواع ژانر حماسی محسوب می شوند. رویکردی مشابه در مورد فیلمهای وسترن و علمی-تخیلی وجود دارد که در فضا، روی کره زمین یا کرات دیگر اتفاق می افتند و در آن صحنه های نبردهای علمی-تخیلی در مقیاس های باور نکردنی به تصویر کشیده می شوند.

ویژگی ها

اصطلاح حماسی “Epic” برگرفته از ژانر شاعرانه است که از آثاری چون ایلیاد، افسانه گیلگمش یا ادیسه سرچشمه می گیرند. در ادبیات کلاسیک آثار حماسی آن دسته از آثاری هستند که بر سفرهای طولانی قهرمانان تمرکز می کنند که سرنوشت بسیاری از انسان ها متأثر از نتیجه این سفر خواهد بود. در حالتی مشابه فیلم های حماسی یک شخصیت تاریخی یا یک چهره اساطیری را انتخاب می کنند. با این وجود فیلم هایی هم وجود دارند که صرفاً به خاطر وجود چشم انداز وسیع از صحنه ها و برداشت هایی پانورامایی از دنیای داستان در این ژانر جای می گیرند. فیلمهایی مانند How the West was Won و East of Eden از مؤلفه های موجود در ادبیات حماسی کلاسیک بی بهره اند ولی در سبک حماسی قرار می گیرند.

دلیل نامگذاری این ژانر به این دلیل است که در این نوع از فیلم ها فضای داستان در زمان جنگ و بحران اجتماعی شکل می گیرد و دوره نسبتاً طولانی را هم به جهت رویدادها و هم به جهت زمان فیلم در بر می گیرد. این فیلم ها اغلب دارای فضای تاریخی هستند. ولی گاهی اوقات فضای فانتزی یا علمی-تخیلی هم در دهه های گذشته در این ژانرها گنجانده شده است. تعارض مرکزی فیلم ظاهراً دارای تأثیرات بسیار وسیعی است که اغلب مسیر تاریخ را تغییر می دهد. کنش های شخصیت اصلی داستان اغلب تأثیری محوری در حل مشکلات اجتماعی دارد.

مؤسسه فیلم آمریکا American Film Institute در تقسیم بندی فیلم بر اساس ژانر این ژانر را به فیلم های تاریخی مانند بن هور Ben-Hur محدود می کند. در حالیکه منتقدان فیلم مانند کنستانتین سانتاس Constantine Santas مایلند این لیبل را بر روی فیلمهایی مانند ادیسه فضایی ۲۰۰۱و جنگ های ستاره ایهم بزنند. نیکولاس هیداک Nicholas Haydock در اینباره می گوید:”مطمعناً یکی از دشوارترین نوع فیلم برای طبقه بندی فیلم های حماسی است. در این بن می توان به فیلمهایی چون بن هور، بر باد رفته و. .. و از میان نمونه های متأخرتر به فیلمهای ۳۰۰ و جنگ های ستاره ای اشاره کرد که هیچکدام از آثار حماسی ادبیات برگرفته نشده اند و ارتباط اندکی بین این چند نمونه وجود دارد.در بین طبقه بندی ژانرها و نحوه پرداختن به آنها ژانر حماسی ژانری است که بیشترین بی توجهی و نفرت متوجه اش بوده است.” در نهایت اگرچه American Movie Channel ژانر حماسی را به عنوان فیلم های تاریخی طبقه بندی می کند، ولی همچنین اشاره می کند که ژانر حماسی می تواند با ژانرهای دیگر مانند علمی-تخیلی نیز ترکیب شود.

بسیاری از نویسندگان ممکن است به هر اثر سینمایی که بلند باشد (بیش از ۲ ساعت) لفظ حماسی را اتلاق کنند و اصطلاح ژانر حماسی را بیش از پیش در گمراهی فرو ببرند و این سؤال مطرح شود که اصلاً این نوع ژانر هست یا نه. رابرت ابرت در مقاله خود “فیلم های بزرگ” در مورد فیلم “لورنس عربستان” اینطور می گوید:

۵۱ فیلم برترحماسی سینما